Fetal DNA Testi Nedir? Kimlere Yapılmalıdır?
Bebek beklerken öncelik elbette sağlıklı bir birey dünyaya getirmektir. Yediğimiz besinlerin kalitesi, çevre problemleri, stresli çalışma ortamları başta olmak üzere günümüz yaşam koşullarını düşündüğümüzde; yaşanan kaygıların yersiz olduğu da söylenemez. İşte bu aşamada gebelik süresince yapılan tahlil ve tarama testleri ciddi bir önem kazanıyor. Fetal DNA Testi de anne karnındaki bebeğin sağlığı ile ilgili oldukça önemli bilgiler veren tarama ve tanı yöntemidir.
Fetal DNA Testi Nedir?
Fetal DNA Testi, ileri düzey bir tarama testidir. Gebeliğin erken döneminde bebekteki kromozomal anomalileri anne kanı aracılığıyla tespit edebilmektedir.
Gebelik boyunca anne adayının kanında bebeğe ait bazı hücreler dolaşır. Bu hücrelerin içeriğindeki bebeğe ait genetik materyal olan ”fetal DNA” belirli teknolojilerle anne kanından izole edilerek değerlendirilebilir. Ayrıştırılmış haliyle analiz edilen DNA’ya “serbest fetal DNA” adı verilir.
Serbest Fetal DNA testleri, hücrelerde anormal sayıda kromozomun bulunmasında yol gösterici olabilmektedir. Ancak, bu testin kesin tanı testi olmadığı ama güvenilirliği yüksek bir tarama testi olduğu unutulmamalıdır.
Fetal DNA Testi Ne Zaman Yapılır?
Bebeğin DNA’sına ait olan serbest parçalar hamileliğin 5. haftasıyla birlikte anne kanında bulunmaya başlar. İlerleyen gebelik haftalarıyla birlikte serbest fetal DNA parçacıklarının yoğunluğu artar ve test yapılmasına imkan tanır. Tekil gebeliklerde 9. hafta, ikiz gebeliklerde 12. haftadan sonra kandaki serbest parçacık oranı ideal olan % 4 ün üzerine çıkar. Testi doğru ve sonuç verebilmesi için ideal gebelik haftası mutlaka beklenmelidir.
Bu Uygulama Neden Yapılır?
Hamilelikte yapılan ultrason taramaları bebeğin ancak fiziksel olarak dışa vurduğu, gösterebildiği sağlık problemleri hakkında bilgi verebilir. Doğuştan getirdiği ve dış görünüşü ile belli etmediği genetik kusurlar hakkında çok fazla bilgi vermez. Fetal DNA Testi ise anne karnında gelişmekte olan bir bebekte bazı kromozomal anomalilerin olup olmadığını tespit etmek amacıyla uygulanan bir yöntemdir.
Genetik tanı testleri her gebelikte uygulanmaz. Ancak riskli gebeliklerde doktor tavsiyesi ve annenin rızası ile uygulanır. Uzmanlar aşağıdaki durumları riskli görür. Anne adayının 35 yaş ve üstü olması risk durumu oluşturur. Yaş ilerledikçe bebekte genetik bozuklukların görülme olasılığı artar.
Fetal DNA Testi ile Neler Tespit Edilir?
- Edwards sendromu (Trizomi 18)
- Down sendromu (Trizomi 21)
- Patau sendromu (Trizomi 21)
- Cinsiyet kromozomuyla ilgili anomaliler (Turnerve Klinefelter sendromu)
Fetal DNA Testini Kimler Yaptırabilir?
- 35 yaş ve üzeri hamileler.
- Daha önceki gebeliklerinde trizomi öyküsü olan hastalar.
- Gebelik takibinde bebeğe ait anomali bulguları olanlar.
- 9. Haftasını doldurmuş tüm hamile bayanlar.
- İkili, üçlü ve dörtlü tarama testlerinde risk görülen hastalar.
Fetal DNA testleri tek başına tanı koymak için yeterli değildir. Bu test genetik hastalıkların belirlenmesinde %99 hassasiyette sonuçlar verir. Down sendromunda %99, Trizomi 18’de %97, Trizomi 13’de %92 hassasiyet oranına sahiptir.
